Huấn luyện
Bạn cầm dây lái kiểu nào?
Bùi
Thái Giang dịch
Các phi công
đã tốn nhiều thời gian và công sức để tranh luận về cách [cầm
dây lái] như thế nào là tốt nhất còn cách nào thì không, nhưng
có một điều chắc chắn là cái cách bạn cầm dây lái lần đầu gần
như chắc chắn sẽ là cái mà bạn gắn bó cho đến hết đời bay lượn
của mình. Dưới đây là ba phương pháp cầm dây lái chính cho bạn.
Cách cầm dây
lái chuẩn. Cách rõ ràng
nhất và do đó là cách phổ biến nhất để cầm dây lái là để đặt các
ngón tay qua vòng tay kéo và nắm nó giống như cách ta nắm tay
lái xe đạp. Sự đơn giản của cách cầm dây lái chuẩn giải thích
cho việc hầu hết chúng ta được dạy cách cầm dây lái tiêu chuẩn
này để bay. Huấn luyện viên thích phương pháp này vì nó sẽ rất
khó để làm sai và ngay lập tức có thể buông dây lái ra được. Tuy
nhiên, cách nắm dây lái chuẩn có những nhược điểm của mình. Lòng
bàn tay hướng xuống có nghĩa là bạn phải sử dụng nhiều bắp tay
sau trong khi đó rất ít dùng bắp tay trước là cơ khỏe nhất của
cánh tay. Ta có thể thấy ngay sự khác biệt về sức mạnh của 2
nhóm cơ này bằng cách thực hiện kéo đẩy xà đơn với lòng bàn tay
hướng ra ngoài và trường hợp lòng bàn tay xoay vào trong.
Hơn nữa, ta
cũng cầm dây lái ở vị trí dây dài nhất, nó tiếp tục làm cho ta
mệt mỏi hơn nữa so với các phương pháp khác và gây nhiều khó
khăn cho việc cử động chính xác để có thể lái dù tốt. Nhìn chung
cách cầm dây lái tiêu chuẩn là mệt mỏi hơn so với các phương
pháp khác, do đó, hầu hết các phi công muốn bay lâu một chút
thường có xu hướng chuyển sang sử dụng một trong hai phương pháp
phổ biến khác.
•Ưu điểm: Dễ
hình dung, buông dây lái ra cực nhanh và đơn giản nhất
•Nhược điểm: Mệt mỏi và kém chính xác nhất
Luồn tay
qua. Luồn tay qua
vòng tay kéo và nắm giữ trực tiếp dây lái ở bên trên, do đó
chuyển toàn bộ việc khối lượng vận động sang bắp tay trước và do
vậy ít mệt mỏi hơn so với cách cầm dây lái chuẩn. Một lợi thế
khác là bạn có thể kéo dây lái bằng ngón trỏ để có thể có độ
nhạy lớn hơn [cảm nhận về] đối với chuyển động của không khí.
Đây là cách cầm dây lái thoải mái nhất trong tất cả các cách.
Tuy nhiên, việc luồn tay qua hẳn vòng tay kéo có rủi ro là ta có
thể không kịp rút tay và buông dây lái cho thật nhanh trong
trường hợp khẩn cấp. Nếu vòng tay kéo là nhỏ và găng tay lớn thì
cũng không có gì bất bình thường khi thấy có phi công không thể
rút tay ra [khỏi dây lái] đúng lúc cần thiết và đã có tai nạn
xảy trong trường hợp phi công muốn mở dù dự bị nhưng không thể.
Khoảng kéo dây lái ngắn hơn so với trường hợp cầm dây lái chuẩn,
nhưng vẫn dài hơn so với cách quấn dây lái vào tay.
•Ưu điểm: Dễ
chịu, ít mệt mỏi và tăng độ nhạy (cảm nhận của tay)
•Nhược điểm: An toàn và khoảng kéo dây lái (vẫn dài)
Quấn dây lái
qua tay. Có lẽ đây là
cách cầm dây lái phổ biến nhất của các phi công có kinh nghiệm.
Phi công cầm dây lái theo cách chuẩn rồi quấn thêm dây lái qua
bàn tay theo chiều kim đồng hồ để dây lái chạy qua ngón trỏ,
hoặc ngón giữa nếu sử dụng bộ đàm với dây bấm PTT trên ngón trỏ.
Dây lái là ngắn
nhất và phần lớn tải được đặt trên bắp trước cho phép phi công
lái cánh dù bằng những chuyển động nhỏ, chính xác và ít mệt mỏi
hơn so với các phương pháp khác. Một khi đã quen sử dụng cách
này để cầm dây lái, phi công có thể quấn và nhả bớt vòng dây chỉ
trong tích tắc.
Nhược điểm là
dây lái siết vào tay và gây khó chịu khi bay trong thời gian
dài, đặc biệt là trường hợp phi công kéo dây lái liên tục và
không bao giờ thả bớt vòng quấn trên tay. Do đó việc dây lái
xiết vào tay sẽ làm giảm lượng máu lưu thông dẫn đến bàn tay bị
lạnh hơn.
•Ưu điểm: ít
mệt mỏi nhất và nhạy cảm nhất
•Nhược điểm: Dây quấn qua tay trong thời gian dài sẽ làm ta
không thoải mái
Cầm dây lái
kiểu acro. Do phải thực
hiện các động tác cơ động trên không nên có thêm cách cầm dây
lái kiểu bay nhào lộn, phi công nắm vào một thanh ngang chữ T giống như
cách nắm quả chốt ở đầu dây khởi động của động cơ máy cắt cỏ.
Thanh chữ T này cho phép phi công sử dụng bắp tay trước với
khoảng kéo dây lái ngắn hơn mà không bị khó chịu như khi quấn
dây qua tay hoặc rủi ro bị kẹt tay trong vòng tay kéo ở trường
hợp.
•Ưu điểm: Dễ
chịu và sử dụng dễ dàng
•Nhược điểm: Phải thêm động tác tháo buộc tay kéo này vào dây
lái nhưng mà nhiều phi công vẫn cho tay chui hẳn qua vòng dây
kéo
Nguồn: Cross Country số 130