Huấn luyện
Báo cáo tai nạn dù
lượn của Pháp năm 2007
Nguyễn Ngọc Linh và Lê Hồng Quang dịch
Tai nạn tháng 3 và 4/2007
Tai nạn với
những người có đăng ký hội viên Hiệp hội bay lượn Pháp FFVL xảy
ra từ 12/3 đến 3/4
24 vụ, 4 nữ,
20 nam. Có 6 sự kiện xảy ra ở nước ngoài, cụ thể là 4 vụ ở Marốc
bao gồm 1 trường hợp trong khi cất cánh. Cẩn thận với khi bay ở
địa điểm lạ. Độ tuổi trung bình 42 (cũng là độ tuổi trung bình
của hội viên Hiệp hội bay lượn Pháp FFVL), cân nặng 75 kg, chiều
cao 1.74 m (2 con số này không có gì đặc biệt vì đây cũng là
chiều cao và cân nặng trung bình ở Pháp).
Tình huống
tai nạn
2 vụ xảy ra trong biểu diễn, không có vụ nào trong bay đường
dài, một với bay đôi với khách hàng và một với bay đôi nghiệp
dư, 20 vụ xảy ra trong số các chuyến bay thông thường.
16 vụ xảy ra
trong lúc chuẩn bị hạ cánh (67%), 3 vụ trong khi bay (cặp núi
hoặc bay thermal), 1 trong khi cất cánh, 2 trong khi đang trên
mặt đất chưa bay và 2 bay chưa xác định được hoàn cảnh.
Đa số các tai
nạn xảy ra trong giai đoạn hạ cánh. Không có tai nạn nào do va
chạm trên không. Vì loại tai nạn do va chạm trên không trước đây
chiếm tỷ lệ cao, chúng tôi thấy ngạc nhiên vì sự sụt giảm bất
thường của số lượng tai nạn này, từ khi có sự thay đổi cách thức
thu thập dữ liệu theo các quy định mới của Liên minh châu Âu.
Tình trạng
tập luyện
13 nạn nhân có tập luyện thường xuyên hàng ngày, hay trong các
weekend, còn những người khác, 11 người, tập theo mùa. Hai nạn
nhân là học viên.
Trang bị
-Dù dự bị: 5 người có dù dự bị nằm bên dưới đai ngồi, 5 ở trước
bụng, 3 ở bên sườn, 1 nằm cao bên trên và 1 nằm thấp bên dưới.
Thiếu thông tin về dù dự bị với 9 người còn lại. Không một ai
trong số những người bị tai nạn đã giật dù dự bị.
-Mút bảo vệ :
11 đai có lớp mút 10 cm (tương đối an toàn), 7 có túi khí (an
toàn), 1 không có, 5 chưa xác định.
-Mũ bảo hiểm
: 15 người có đội mũ nửa đầu, 4 mũ kín đầu và 5 chưa xác định.
-Giầy cao cổ
leo núi : 18 người có (75%), 6 người không mang.
Thời tiết
11 vụ trong điều kiện bình thường (46%), 4 khi có gió thay đổi,
1 trong điều kiện có gió và cột khí nóng mạnh, còn các trường
hợp khác (33%) liên quan tới gió quẩn. Không tai nạn nào do bão,
mưa, mây mù nhưng có 1 trường hợp bay dưới gió.
Nguyên
nhân đã xác định được
1 trường hợp nhận thấy dù mất cân bằng, 1 bị khoan, 3 bị sập một
bên dù, 2 bị xoáy và 1 thất tốc. Các trường hợp còn lại (15)
không xác định được.
Hậu quả
Không có thương tổn ở đầu, 13 vụ nghiêm trọng (54%) bao gồm 5
người bị chấn thương cột sống, 4 người bị nhẹ hơn, các vụ khác
chỉ làm hỏng thiết bị chứ không làm phi công bị thương.
3 vụ liên
quan đến tay và 12 vụ (50%) liên quan đến chân. 2 trường hợp bị
tổn thương bên trong.
Trong số 2
hành khách, thì 1 bị thương nặng ở chân.
Tai nạn
tháng 5 và 6/2007
51 vụ tai nạn
xảy ra từ 29/4 đến 8/6, làm 1 người chết
5 người bay
diều lượn và 46 người bay dù lượn (90%), 4 nữ (8%) trong đó 1
người bay diều và 47 nam (92%).
Các tỷ lệ này
tương đối phù hợp với với các thống kê về môn bay và giới tính
của các thànnh viên của FFVL (suy ra : không có môn nào nguy
hiểm hơn môn kia, nam hay nữ thì trình độ cũng như nhau)
10 học viên
(20%), 1 thực tập sinh chuẩn bị làm hướng dẫn viên, số còn lại
(78) đều có chứng chỉ bay.
Tầm vóc
trung bình
41 tuổi, cao 1.74, nặng 73 kg
Tình huống
tai nạn
40 trường hợp xảy ra với các chuyến bay thông thường hay luyện
tập (78%), 4 vụ khi bay đôi, 2 vụ khi bay đôi vói hướng dẫn viên
(12% trong số các tai nạn liên quan đến bay đôi), 3 vụ trong thi
đấu (6%), 2 trong bay đường dài (4%). Có thể thấy tỷ lệ tai nạn
trong khi thi đấu không ít hơn, như người ta vẫn thường nghĩ.
Nhưng các thống kê đều cho thấy tai nạn lại xảy ra phần lớn với
các chuyến bay thông thường.
Số vụ liên
quan đến người thường xuyên luyện tập là 57%, với người bay theo
mùa là 39% và 3 trường hợp không xác định.
Từ lâu người
ta đã biết rằng cố tình đối đầu với rủi ro không làm tăng thêm
kinh nghiệm (mà chỉ làm tăng thêm tai nạn !).
Trang bị
Dù dự bị: 20% có dù dự bị nằm bên dưới đai ngồi, 16% ở trước
bụng, 4% nằm cao bên trên, 22% ở bên sườn, và 16% nằm thấp bên
dưới. Phần còn lại không có dữ liệu.
11 phi công
không mang theo dù dự bị, trong đó có 1 hướng dẫn viên và 7 học
viên. Tức là 70% học viên bị tai nạn không hề có dù dự bị !
Nhưng tính chung thì có 78% những người bị tai nạn có dù dự bị.
Không một ai trong số những người bị tai nạn đã giật dù dự bị.
92% mang mũ bảo hiểm, 76% mang mũ nửa đầu, 14% mũ kín đầu, 1
không mang mũ và 3 chưa xác định.
41% đai ngồi
có túi khí, 37% có lớp mút 10 cm (tương đối an toàn), 10% không
có gì, 4 trường hợp không có dữ liệu.
35 người
(69%) mang giầy cao cổ leo núi, 15 người không mang, 1 trường
hợp không có dữ liệu.
Thời tiết
18 trường hợp xảy ra trong điều kiện thời tiết ổn định, 16
trường hợp trong khi gió thay đổi, 65% không phải là trong điều
kiện xấu. Chỉ có 1 trường hợp xảy ra khi gió lớn, 5 trường hợp
khi có cột khí, 11 trường hợp có gió xoáy, 1 trường hợp bay dưới
gió. Có thể thấy 35% tai nạn liên quan đến điều kiện thời tiết
không thuận.
Tình huống
bay
8 trường hợp trên mặt đất, 14 khi cất cánh, 11 trong khi bay và
17 trường hợp khi chuẩn bị tiếp đất chiếm 33%. Lưu ý là có 7 vụ
tai nạn xảy ra dưới đất trong khi chuẩn bị cất cánh. Tức là 41%
số vụ khi tiếp đất có liên quan đến hạ cánh. Cũng có 1 va chạm
trong khi bay, lần đầu tiên kể từ đầu năm, trong khi trước đây
loại tai nạn này khá phổ biến.
Thống kê
tai nạn
1 trường hợp khoan, 1 bị xoáy lộn, 1 bị lộn xoắn, 4 mất thăng
bằng, 3 sập phía trước dù, 3 thất tốc, 1 rơi thẳng. 37 vụ khác
không xác định.